Sprawa spadkowa według prawa ukraińskiego w Polsce? Notariusz odmówił – co orzekł sąd?

Czy polski notariusz może odmówić sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia według prawa obcego? Taki przypadek miał miejsce w jednej z kancelarii, gdzie kobieta – obywatelka Ukrainy – chciała uregulować sprawy spadkowe po zmarłym mężu, powołując się na ukraińskie przepisy. Notariusz odmówił wykonania czynności, a sprawa trafiła do sądu.

Kobieta twierdziła, że zgodnie z prawem ukraińskim to właśnie ono powinno mieć zastosowanie w sprawie dziedziczenia, ponieważ jej mąż był obywatelem Ukrainy. Tymczasem notariusz uznał, że nie może przeprowadzić postępowania na podstawie prawa obcego – powołując się m.in. na brak praktycznych możliwości jego weryfikacji oraz konieczność szczególnej ostrożności przy stosowaniu przepisów zagranicznych.

Sąd, który rozpatrywał skargę, przyznał rację notariuszowi. Zgodnie z orzeczeniem, notariusz nie ma obowiązku stosowania prawa obcego, jeśli nie jest w stanie w sposób pewny ustalić jego treści i konsekwencji prawnych. W takim przypadku sprawę należy skierować do sądu, który dysponuje szerszymi możliwościami analizy i stosowania przepisów zagranicznych – np. przez powołanie biegłego z zakresu prawa obcego.

Wyrok ten potwierdza, że choć polskie prawo dopuszcza możliwość stosowania prawa obcego w sprawach spadkowych (zgodnie z przepisami unijnymi), to notariusz ma prawo odmówić przeprowadzenia czynności, jeśli nie ma wystarczającej wiedzy lub narzędzi do ich bezpiecznego wykonania.

Więcej na temat tej sprawy można przeczytać tutaj.